دسترسی ها

از یک ماه به این‌سو که میز مذاکرات صلح افغانستان در دوحه خالی شده است؛ خاموشی در اتاق مذاکرات دوحه پای مذاکره‌‌کنندگان افغانستان را به کابل و نمایندگان گروه طالبان را یا به خانه‌هایشان در دوحه یا پایتخت‌های کشورهای قدرتمند منطقه‌ای مانند ایران و روسیه، باز کرده است.

هرچند دلیل بن‌بست جاری در مذاکرات مشخص نشده است، ولی دو طرف همدیگر را به سوءنیت و بی‌میلی برای یافتن یک راه‌حل مسالمت‌آمیز برای نقطه پایان گذاشتن به جنگ خونین افغانستان متهم می‌کنند.

اما هرقدر که سران گروه طالبان از گفت‌وگو طفره می‌روند و در جریان مذاکرات سخت‌جان‌تر و بی‌میل‌تر می‌شوند، توجه‌ها به اسلام‌آباد بیشتر می‌شود. تمام طرف‌ها از جمله واشینگتن، دوحه، کابل و گروه طالبان بر یک نکته اتفاق نظر دارند که انگیزه اصلی کشاندن طالبان پای میز مذاکره، ژنرال‌های پاکستانی هستند.

در همین دو روز گذشته، دو مقام‌ بلند‌پایه آمریکایی و روسی در ملاقات‌های جداگانه با ژنرال قمرجاوید باجوا، رئیس ارتش قدرتمند پاکستان، درباره روند صلح افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند. ابتدا ژنرال کنت مک‌کنزی، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا، به اسلام‌آباد رفت و درباره امکان به تعویق انداختن روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان با طرف پاکستانی گفت‌وگو کرد.

با این حال آمریکا می‌داند که گره کار کجا است. تنها قدرتی که می‌تواند طالبان را وادار به پذیرش به تعویق انداختن روند خروج نیروهای خارجی کند، ژنرال‌های پاکستانی هستند.

بر اساس بیانیه ارتش پاکستان، ژنرال باجوا هم بار دیگر به «تعهد کشورش به تلا‍ش‌های صلح تاکید کرده و گفته است که صلح در افغانستان برای صلح در پاکستان نیز مهم است.» در این دیدار ژنرال مک‌کنزی نیز گفته است که شرایط مندرج در پیمان صلح برای خروج نیروهای آمریکایی از طرف طالبان برآورده نشده است که می‌تواند به ظهور مجدد گروه اسلامگرا و احتمال فروپاشی دولت افغانستان بینجامد.

ژنرال مک‌کنزی گفته است:‌«بدون تردید داعش حملاتی را انجام داده است. اما این نمی‌تواند روی اقدامات طالبان خاک بپاشد. ترور‌های هدفمند در برخی شهرها انجام شده است. این یقینا کار طالبان است. هیچ امکان ندارد کار کس دیگری باشد. خیلی روشن است.»

اما ژنرال باجوا چند ساعت بعد از ملاقات با هیئت آمریکایی، از ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه ولادیمر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در امور افغانستان، پذیرایی کرد. پیام کابلوف اما درست برعکس خواسته ژنرال مک‌کنزی بود.

کابلوف در این دیدار بر خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان تاکید کرده است. وی به تازگی در یک مصاحبه با خبرگزاری اسپوتنیک گفته بود که بهترین گزینه برای گذر از بن‌بست فعلی و ایجاد ثبات در افغانستان، به وجود آمدن حکومت انتقالی است.

هنوز روشن نیست که ژنرال باجوا برای تامین منافع آمریکا یا روسیه چه وعده داده است اما بدون شک این تلاش‌ها و تکاپوها نشان می‌دهد که پاکستان همچنان در مرکز تصمیم‌گیری در روند صلح افغانستان است. برای پاکستان اقناع طالبان به پذیرش یک دوره شش ماهه یا یک ساله تعویق روند خروج سربازان آمریکایی شاید چندان دشوار نباشد، اما این انعطاف‌پذیری تنها در صورتی انجام خواهد گرفت که آمریکا در گام بعدی مذاکرات صلح افغانستان، منافع پاکستان را که دادن سهم بزرگی از قدرت به طالبان، آن‌هم از راه ایجاد دولت موقت است، در نظر گیرد.

• منبع خبر : ایندپندنت