دسترسی ها

سازمان تحقیقی امریکایی داده‌های مکانی و جزئیات درگیری‌های مسلحانه (ACLED)، با انتشار گزارشی، اعلام کرد هشت ماه پس از به قدرت رسیدن جنگجویان گروه طالبان در افغانستان، خشونت علیه غیرنظامیان و خشونت‌های با انگیزه سیاسی در این کشور همچنان ادامه دارد.

در این گزارش آمده است که مقام‌های دولت پیشین افغانستان، ۳۰ درصد از هدف‌های خشونت گروه طالبان را تشکیل می‌دهند. این سازمان گزارش داد، در شش ماه اول حاکمیت طالبان، ۵۰۰ مقام دولت پیشین افغانستان، کشته و یا ناپدید شده‌اند. این آمار تنها مواردی است که از کشته و یا ناپدید شدن مقام های حکومت پیشین گزارش شده است. بسیاری از جنایت های گروه طالبان در طول هشت ماه گذشته بدلیل ترس از این گروه گزارش نشده است.

این سازمان که یک نهاد بین‌المللی مستقر در امریکا است، در همکاری با دیده‌بان صلح افغانستان، گزارشی با عنوان «بررسی اختلال در دوران حاکمیت طالبان در افغانستان» با تمرکز بر افزایش خشونت‌های سیاسی در این کشور، منتشر کرد.

این گزارش نشان می‌دهد هدف قرار دادن روزنامه‌نگاران، زنان فعال، اعضای دولت پیشین و نیز درگیری‌های داخلی میان گروه طالبان و حضور و تقویت گروه‌های تروریستی، همه موارد، چشم‌انداز تشدید خشونت‌های سیاسی را در ماه‌های پیش رو در افغانستان، گسترده‌تر می‌کند.

در همین حال، این گزارش از سانسور و فشار شدید بر جریان دسترسی به اطلاعات در افغانستان، خبر می‌دهد و امکان راستی‌آزمایی قضایا را در این کشور، دشوار می‌کند.

رودابه کیشی، مدیر تحقیقات و نوآوری در سازمان تحقیقی امریکایی داده‌های مکانی و جزئیات درگیری‌های مسلحانه، در گفتگو با رسانه امریکایی اینترسپت گفت: محیط گزارش، علاوه بر چشم‌انداز سیاسی، پس از تسلط طالبان در ماه اگیست، واقعا به‌طرز چشمگیری تغییر کرد. رسانه‌هایی که باز باقی می‌مانند با سانسور زیادی مواجه‌اند و به‌دلیل خطرات امنیتی که با آن مواجه‌اند، واقعا نمی‌توانند در مورد آنچه اتفاق می‌افتد گزارش دهند.

او اشاره کرد، در حالی که بیش از ۳۰۰ رسانه در افغانستان تعطیل شده‌اند، خبرنگارانی که با روایت گروه طالبان مخالفند و خطر تهیه گزارش‌ را به‌ جان خریده‌اند، با تهدید و ارعاب مواجه و حتی برخی از آن‌ها زندانی و شکنجه شده‌اند. شماری زیادی از این خبرنگاران با امدن گروه طالبان به کابل این کشور را ترک کردند و در کشورهای غربی پناهند شدند.

سازمان تحقیقی امریکایی داده‌های مکانی و جزئیات درگیری‌های مسلحانه، که از سال ۲۰۱۷ خشونت‌ها را در افغانستان دنبال می‌کند، در این گزارش خاطرنشان کرد، حمله‌ها علیه غیرنظامیان در ماه‌های اخیر در افغانستان، افزایش یافته است و در حدود نیمی از موارد، طالبان عامل اصلی‌اند، اما با این حال، تهدید داعش و دیگر گروه‌های مسلح غیرمسئول نیز وجود دارد.

این گزارش نشان می‌دهد در حالی که طالبان از نخستین روزهای تسلطشان بر افغانستان، عفو عمومی اعلام کرده‌اند، اما هر روز، غیرنظامیان به‌دلیل حرفه یا قومیت خود هدف قرار می‌گیرند. در بخشی از این گزارش، به اقدام طالبان به سرکوب مکرر زنان معترض و در نتیجه، تغییر در شیوه اعتراض‌های مدنی زنان، اشاره شده است.

نهادهای مدافع حقوق بشر افغانستان، در این گزارش، همچنین به افزایش نظارت گروه طالبان بر خبرنگاران و اعضای جامعه مدنی، اشاره کرده‌اند و اذعان کردند، طالبان این افراد را در شبکه‌های اجتماعی رصد و در زمان مناسب آنان را تهدید به خشونت و زندان می‌کنند. با روی کار امدن گروه طالبان بیش از ده خبرنگار در کابل از سوی این گروه بازداشت و مورد شگنجه قرار گرفتند.

در این گزارش آمده است بیشتر کارمندان دیده‌بان صلح افغانستان که شریک این تحقیق است، پس از تسلط طالبان، از ترس امنیت جانی خود، کشور را ترک کردند. اما به‌دنبال آن، شبکه‌ای متشکل از ۲۰۰ فعال مدنی، بزرگان قومی، معلمان و رهبران اجتماعی در ولایات مختلف افغانستان، تشکیل دادند تا به‌طور مخفیانه، ادعاهای خشونت در افغانستان را راستی‌آزمایی کنند.

این نهاد حقوق بشری، مدعی است از ماه دسمبر ۲۰۲۱ تاکنون، ۸۰۰ مورد خشونت سیاسی را در افغانستان، به ثبت رسانیده است که از دید رسانه‌های محلی پنهان مانده‌اند.

گزارش منتشرشده در مورد اختلال‌های موجود در دوران حکمرانی طالبان در افغانستان، همچنان نشان‌گر افزایش قابل توجه درگیری‌های مسلحانه علیه طالبان است. این گزارش به افزایش درگیری‌ها میان طالبان و جبهه‌های مقاومت مردمی اشاره می‌کند و نیز از افزایش فعالیت گروه‌های تروریستی همچون داعش در افغانستان خبر می‌دهد.

افغانستان با فرار محمد اشرف غنی احمدزی از افغانستان به بدست جنگجویان گروه طالبان سقوط کرده و این گروه در افغانستان یک حکومت تک قومی را تشکل دادند. با تشکل حکومت تک قومی و افراطی در افغانستان انتظار اغاز یک جنگ داخلی در افغانستان می رود.

 ما مساله ای به نام طالبان خوب و بد نداریم و اگر این کار را انجام دهیم عین تفکیک قائل شدن بین تروریست خوب و بد است. طالبان گروه مسلح سَلَفی است که با هدف سرنگونی نظام سیاسی پیشین افغانستان و برپایی امارت اسلامی می‌جنگد. اندیشه و رفتار طالبان بر تفسیر سنتی و بدون نرمش از شریعت اسلام (دیوبندی، سلفی و وهابی) و مقررات سخت‌گیرانه قبیله‌ای استوار است.

امریکا تروریسم را به خوب و بد تقسیم کرده و از نگاه این کشور تروریسمی که هم سو با این کشور در کشورهای مختلف در حال ارتکاب انواع جنایات است به تروریسم خوب نامیده می‌شود و تروریسمی که با این کشور هم سو نیست و برای دفاع از ارزش‌های خود مقاومت می‌کند از او تعبیر تروریسم بد می‌شود.

مبنا را روی نگرانی از آینده نمی گذارم، بلکه تحلیل من بر اساس واقعیات است. در این خصوص و بر اساس آنچه که در مواضع سران و سخنگویان طالبان مطرح شده است این جریان بنایی برای بازگشت حکومت دو دهه پیش خود ندارد. ضمن اینکه اقتضائات سیاسی داخلی در افغانستان، تحولات گسترده اجتماعی و مدنی در این کشور و همچنین نوع روابط منطقه ای و در نگاهی وسیع تر مناسبات بین الملل در دنیا در این ۲۰ سال دچار تغییرات بسیار جدی و شگرفی شده است.

بنابراین گروه طالبان حتی اگر بخواهد به حکومت دو دهه پیش خود بازگردد توان انجام آن را ندارد. در عین حال ذیل این اقتضائات جدید، طالبان هم به درک بهتر و واقع بینانه تری از شرایط تازه جاری در داخل افغانستان، منطقه پیرامون و کل جهان شده است.

طالبان حکومتی در اوج دموکراسی و نهایت توجه به چارجوب های مدنی را در دستور کار قرار می دهد، اما قطعاً دیگر حکومت بسته دو دهه پیش هم احیا نمی شود، چون همان حکومت سبب سرنگونی خود طالبان شد.

• نویسنده : فخریه نادری
• منبع خبر : سفیر نیوز